دوران سالمندی به سنین بالای ۶۰ سال اطلاق می‌گردد. اما ممکن است تغییرات سالمندی از سال‌ها قبل و از ۴۰ سالگی آغاز شود. با این حال شیوه زندگی افراد ممکن است سن فیزیولوژیک را تحت تاثیر قرارداده و با سن تقویمی متناسب نباشد.
سالمندان از نظر سنی در سه گروه طبقه بندی می شوند:
*سالمندجوان (۶۰تا ۷۰ سال)
*سالمند میانسال (۷۱ تا ۸۰ سال)
*سالمند پیر (۸۱ سال به بالا)
واز نظر میزان وابستگی به سه گروه:
دارای حداقل وابستگی
وابستگی نسبی
حداکثر وابستگی
همانطور که می دانید با افزایش سن فرد در معرض بیماری های متنوعی مانند آلزایمر قرار می گیرد همچنین برخی از سالمندان امکان دارد که زخم بستر داشته باشند، علاوه بر بیماری ها ، تغییرات شخصیتی و رفتاری در سالمندان نیز وجود دارد. سالمندانی که تنها زندگی می کنند، نیاز دارند از نظر عاطفی حمایت شوند. همچنین برخی از سالمندان به خوبی نمی توانند بسیاری از فعالیت های روزانه خود را انجام دهند و از برخی از آنها باید مراقبت جدی تر شود . بنابراین نیاز است تا افرادی که با سالمندان ارتباط دارند ، به نیازهای مراقبتی ، اجتماعی و رفاهی سالمند توجه کنند تا بتوانند پرستاری از سالمندان را با کیفیتی بالا و رضایت مند انجام دهند. زمانی که سالمند رضایت کافی از پرستار خود داشته باشد و از نظر روحی در آرامش باشد، میزان همکاری خود با پرستارش را بیشتر می کند.
یکی از مهمترین وظایف پرستار ارتباط برقرار کردن درست با سالمند است. در مرحله اول باید سعی شود که با سالمند صمیمانه و با محبت رفتار شود . این کار باعث بوجود آمدن حس دوستی بین پرستار و سالمند می شود و در ادامه ی راه تاثیر مثبتی بر عملکرد پرستار ایجاد می کند . پرستار سالمند باید کاری کند که سالمند احساس استقلال کند . می توان با تشویق سالمند به انجام کارهای شخصی خودش، باعث ایجاد حس استقلال و خوشحالی سالمند شد.
وظایف پرستار سالمند
*رعایت نکات بهداشتی سالمند
*رعایت نکات ایمنی محیط اطراف سالمند
* رعایت نکات مربوط به سلامت جسمی سالمند
* رعایت نکات مربوط به سلامت روحی و روانی سالمند
رعایت نکات مربوط به تغذیه سالمند
* رعایت نکات مربوط به داروهای مصرفی سالمند ( در صورتیکه بیمار سالمند داروی خاصی مصرف می کند پرستار از مصرف درست دارو در زمان های تعیین شده اطمینان حاصل کند.)
فاکتورهای شیوه زندگی سالمندان
بهبود شیوه زندگی تضمین کننده سلامت افراد در سالمندی است. با شروع دوره سالمندی احساس طعم، بویایی، بینایی و لامسه کاهش می‌یابد . معمولاً کاهش حس چشایی و بویایی در سالمندان شایع‌تر است. این کاهش ناشی از عوامل مختلف مانند: کاهش تعداد پرزهای چشایی و عصب بویایی، بیماریهای شخصی مثل : آلزایمر، داروها، مداخلات جراحی و عوامل محیطی است. برخی فاکتورهای شیوه زندگی ، سن فیزیولوژیک را تحت تأثیر قرار می‌دهند مانند: سیگار, استرس, کیفیت خواب, میزان کنترل وزن بدن, فعالیت بدنی و نوع تغذیه. در نتیجه تشویق سالمندان برای زندگی سالم در مراقبت از آن ها بسیار اهمیت دارد:
*تشویق کردن سالمند به معاینات پزشکی دوره ای
*تشویق کردن سالمند به ورزش و تحرک
* داشتن رژیم غذایی مناسب سالمندان
* تشویق و کمک به تقویت ذهن
نکات تغذیه ای در سالمندان
* هر روز بطور مرتب صبحانه بخورند * روزانه مقادیر مناسبی آب و مایعات بنوشند * از مصرف نمک و مواد غذایی شور خودداری کنند * گوشت سفید را حداقل یک بار در هفته مصرف نمایند * در هر وعده شام غذای متعادلی مصرف کنند ( نه کمتر و نه بیشتر) * میوه و سبزی به مقدار مناسب و به صورت متنوع در برنامه غذایی روزانه آن ها وجود داشته باشد * چربی و مواد غذایی چرب کمتر مصرف کنند ( مثل گوشت قرمز, کله پاچه, چگر, خامه, کره, بستنی, سوسیس, کالباس و …) * مصرف فیبر (سبوس, غلات, دانه ها, سبزیجات و میوه ها) به صورت روزانه خطر دیابت و بیماریهای قلبی و عروقی و سرطان را کم می کند
توانبخشی در سالمندان
توانبخشی به منظور افزایش توانایی سالمندان در مقابله با عوارض پیری، سازگاری بیشتر با محیط و حفظ استقلال در سالمندان میباشد. شرکت در برنامه های توانبخشی میتواند مزایای زیادی به همراه داشته باشد مانند:
*بازیابی استقلال
* به حداکثر رساندن ایمنی
* کاهش خطر سقوط
* بازگرداندن اعتماد به نفس
* بهبود کیفیت زندگی
* کمک به سالمندان برای انجام فعالیت های روزمره زندگی
*بهبود تحرک در داخل و خارج از منزل
* حفظ قدرت عضلانی
* آموزش مجدد تعادل و راه رفتن
ورزش های مناسب در توانبخشی سالمندان
*پیاده‌روی (بهترین ورزش برای توانبخشی سالمندان است)
* ورزش گلف
* یوگا در سالمندان
* شنا در سالمندان
* انجام ورزش های هوازی
* دوچرخه سواری سالمندان