تعریف:
اگر خونرسانی به قسمتی از مغز دچار اختلال شده و متوقف گردد این قسمت از مغز دیگر نمی تواند عملکرد طبیعی خود را داشته باشد، این وضعیت را سکته مغزی می گویند که به علت پاره شدن یا بسته شدن یکی از رگهای خونرسان مغز با لخته خون ایجاد می شود.
شناسایی علائم سکته مغزی:
برای تسهیل در شناسایی علائم سکته مغزی از معیارهای چهارگانه استفاده می شود:
- صورت: لبخند بزن.
آیا یک طرف شل و افتاده است؟
- دست: هر دو دست را بالا ببر.
آیا یک طرف ضعیف است؟
- تکلم: یک جمله ساده بگو.
نمی تواند؟ لکنت پیدا کرده؟
- زمان: سریعا با ۱۱۵ تماس بگیرید.
هر ثانیه ارزشمند است
پس سه علامت زیر را به خاطر بسپارید و سریع عمل کنید (تماس با ۱۱۵):
- کج شدن ناگهانی صورت
- فلج شدن ناگهانی بازو
- مشکل ناگهانی در تکلم
آیا سکته مغزی قابل پیشگیری است؟
عوامل خطر در ایجاد سکته مغزی دو دسته هستند:
۱-قابل کنترل
- فشار خون بالا و کلسترول بالا
- چاقی و استعمال دخانیات
- کم تحرکی
- یابت و بیماریهای عروقی
- مصرف الکل
۲-غیر قابل کنترل
- سن: احتمال ابتلا را افزایش می دهد
- جنس: در مردان بیشتر از زنان است
- سابقه خانوادگی
- سکته مغزی قبلی
- بیماریهای مادرزادی قلبی
- فیبریلاسیون دهلیزی (شایع ترین اختلال ریتم قلب)
پس با در نظر گرفتن عوامل قابل کنترل می توان از بروز سکته مغزی پیشگیری کرد.
تغذیه مناسب جهت پیشگیری از سکته مغزی:
- مصرف لبنیات کم چرب
- افزایش مصرف انواع مختلف میوه و سبزی (حداقل ۴۰۰ گرم در روز)
- افزایش مصرف ماهی ( ۲بار در هفته)
- کاهش مصرف گوشت و استفاده بیشتر از منابع گیاهی مانند : حبوبات، مغزها، قارچ و سویا
- پرهیز از خوردن مواد غذایی با انرژی بالا و بدون ویتامین مانند پفک و چیپس
- مصرف متعادل برنج و سیب زمینی و مواد نشاسته ای
- کاهش مصرف شکر، قندو شیرینی و انواع نوشابه
- پرهیز از مصرف الکل
پرفشاری خون :
عوامل ایجاد و تشدید کننده:
- مصرف دخانیات و الکل
- مصرف غذای چرب و پرنمک
- عدم مصرف میوه و سبزیجات به مقدار کافی
- عدم تحرک بدنی کافی
- استرس
- چاقی
عوارض پرفشاری خون:
- افزایش بروز سکته مغزی
- سکته قلبی
- بیماریهای کلیوی
- آسیب اندامهای حیاتی
- مرگ های زودرس
زمان طلایی :
در ۶ ساعت اول شروع علائم با درمان صحیح و سریع می توان از عوارض سکته مغزی پیشگیری کرد.
*پس از مشاهده علائم گفته شده در هر کدام از افراد جامعه هرچه سریعتر با اورژانس ۱۱۵ تماس گیرید و یا به اورژانس بیمارستان های امام رضا و فارابی و یا بیمارستان های دارای سی تی اسکن مراجعه کنید.
*خارج کردن لخته خون با کمک ابزار پیشرفته درمانی شانس بهبودی را بیش از ۵۰% افزایش خواهد داد.
*تزریق داروهای حل کننده لخته خون طی ۴ ساعت و نیم شانس بهبودی را تا ۳۰% افزایش خواهد داد.