آسیبهای فک و صورت
زمانی که استخوان فک و صورت در اثر ضربه و تصادفات دچار شکستگی می شوند ، پزشک معالج با معاینه و مشاهده ، نوع درمان را مشخص می نماید. درمان جراحی معمولا با تاخیر و پس از کم شدن ورم صورت انجام می شود.
مراقبتهای قبل از جراحی فک و صورت:
- شست و شوی مرتب دهان و مسواک زدن
- مصرف آنتی بیوتیک و داروهای کاهنده تورم طبق دستور پزشک
- تغذیه مناسب بیمار طبق دستور پزشک
- ضدعفونی کردن دهان با محلول کلرهگزیدین ، هر سه ساعت در صورت وجود زخم باز و عمیق در دهان
مراقبت های بعد از جراحی فک و صورت :
- بعد از عمل جراحی اگر فک بیمار بسته شده باشد ، دستور شروع مایعات بعد از شش تا ۲۴ ساعت توسط پزشک معالج داده خواهد شد.
- شروع رژیم مایعات با مایعات شفاف مثل آب ، چای و آب کمپوت بوده و سپس با مایعات غیر شفاف مثل شیر و سوپ صاف شده خواهد بود. در اطفال توسط مادر با سرنگ به داخل دهان کودک ریخته شود، در بزرگ ترها به وسیله لیوان انجام شود.
- شست و شوی دهان بعد از عمل را با محلول کلرهگزیدین هر سه ساعت باید انجام دهید و حداکثر تا یک هفته ادامه دهید.
- از روز بعد از عمل جراحی باید دندان خود را با مسواک نرم و کوچک مسواک بزنید و هیچ ترسی از آسیب مسواک به دندان ها نداشته باشید.
- در عمل شکستگی های فک ممکن است جراح صلاح بداند فک بیمار از سه هفته تا دو ماه بسته باشد. در این مدت باید وسایل اورژانسی برای باز کردن فک بالای سر بیمار موجود است تا اگر دچار تهوع و استفراغ شد فوراً توسط پرستار و پزشک در بیمارستان یا توسط مراقب در منزل فک بیمار باز شود. بیمار به محض باز کردن فک، باید سیم های بریده شده را به بیرون از دهان بریزد و آنها را نبلعد.
- تورم بعد از عمل طبیعی است و در ۷۲ ساعت اول خیلی زیاد است و به تدریج کم می شود ولی اگر بعد از سه روز تورم بیشتر شد و همراه با تب ، لرز ، ضعف و بی حالی بود ، ممکن است نشانه عفونت محل عمل باشد که باید هر چه سریع تر به پزشک معالج مراجعه کنید.
- برای کاهش تورم بعد از عمل سر تخت ۳۰ درجه باید بالاتر از بدن شما قرار داشته باشد.
- بعد از عمل جراحی فک ممکن است بانداژ فشاری به دور سر و فک شما بسته شود که برای کاهش تورم و جلوگیری از خونریزی است. این بانداژ غالباً پس از ۲۴ تا ۴۸ ساعت توسط پزشک برداشته می شود.
- شکستگی استخوان های صورت و عمل آنها معمولاً با درد همراه است که قابل تحمل است و با تجویز داروی تزریقی و یا خوراکی کاملاً کنترل می شود.
- وجود حالت تهوع و استفراغ بعد از عمل معمولا به علت داروهای بیهوشی است که به تدریج و خود به خود و یا با داروی ضد استفراغ کنترل می شود.
- استفراغ خونی بعد از عمل های جراحی فک و صورت به دلیل بلعیده شدن خون می باشد که جای نگرانی ندارد و با استفراغ خون های خورده شده تخلیه می شوند.
- در صورت ترشح زیاد مواد حاوی خون از دهان در صورتی که فک بسته باشد باید به پرستار بخش اطلاع داده شود تا با دستگاه ساکشن به طور مرتب ترشحات را از دهان بیمار بیرون بکشد.
- ورود خونابه و خون از بینی در شکستگی های گونه امری طبیعی است و جای نگرانی ندارد. خروج آنها به بهبودی شما کمک می کند.
- سوزش چشم ها بعد از عمل به علت مصرف مواد ضد عفونی روی صورت و پلک است که درمان آنها با شست و شوی چشم ها با آب و احیاناً چکاندن قطره ضد التهاب و آنتی بیوتیک قابل درمان است و جای نگرانی وجود ندارد.
- بخیه های سر و صورت توسط پزشک معالج در فاصله زمانی از سه تا هفت روز بعد از عمل کشیده خواهد شد و اگر چشم توسط بخیه بسته شده باشد ، ۴۸ ساعت بعد از عمل توسط پزشک معالج برداشته می شود.
- بیماران فک و صورت از ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از عمل می توانند استحمام کنند. زیرا زخم های سر و صورت بعد از ۲۴ ساعت از زمان عمل قابل شست و شو هستند ولی بعد از شست و شو باید پماد آنتی بیوتیک روزی سه بار روی زخم بمالید.
- دستورات پزشک معالج (مصرف داروها، تغذیه، مراقبتها و مراجعه بعدی به پزشک) را به دقت رعایت کنید.
تغذیه مناسب بعد از عمل فک و صورت:
بعد از عمل دستور رژیم غذایی مناسب توسط پزشک داده می شود .باید سعی شود مواد پروتئینی مثل گوشت ، ماهی و مرغ به صورت چرخ کرده و پخته شده داخل سوپ اضافه شوند.
اگر فک شما بسته نشده باشد ، می توانید تمام مواد غذایی اعم از میوه و سبزیجات را داخل مخلوط کن آبکی نموده و سپس با لیوان سر بکشید.
چنانچه فک شما بسته شده باشد و قرار باشد که چند هفته بسته بماند تغذیه را به صورت زیر انجام دهید :
- شیر و مایعات را توسط نی درشت از فاصله بین دندان ها یا از فضای انتهای دندان ها بخورید. می توانید هر آنچه را که دوست دارید توسط مخلوط کن به صورت کاملا آبکی و مایع در آورده و از توری ریز بگذرانید تا کاملا آبکی شود و سپس با نی درشت آن را بمکید. اگر دندان های بیمار در اثر ضربه لق شده پزشک معالج معمولاً آنها را به دور یک نوار فلزی مخصوص با سیم ، ردیف بندی و محکم می نماید و بیمار باید به مدت سه ماه فقط رژیم غذایی را به صورت مایعات به شرحی که داده شد مصرف کند.