آسیبهای قفسه سینه و شکم:

گاهی در اثر وارد شدن ضربه شدید، قفسه سینه دچار آسیب می شود که به دو شکل است:

۱- ترک خوردن یا شکستگی بدون جابجایی دنده ها که معمولا نیاز به اقدام خاصی ندارد و خود بخود ترمیم میشود ۲- شکستگی دنده با جابجایی و ایجاد لبه های تیز که باعث آسیب به ریه ها یا اعضای شکم مثل طحال و کبد و پارگی آنها می شود و نیاز به اقدام جراحی مانند لوله گذاری قفسه سینه یا جراحی شکم دارد.

خود مراقبتی در لوله گذاری قفسه سینه (چست تیوب ):

ورود کمی از هوا، خون و یا چرک به فضای اطراف ریه ها ( فضای جنب) به دلیل آسیب می‌تواند از باز شدن کامل ریه‌ها جلوگیری کند. جمع شدن ریه‌ها تنفس را با مشکل روبرو کرده و می‌تواند باعث ایست تنفسی شود. در این شرایط قرار دادن یک لوله (چست تیوب) در فضای جنب به تنفس راحت بیمار کمک می‌کند. لوله چست تیوب باعث خروج هوا، خون یا چرک از قفسه سینه و تخلیه به درون یک سیستم تخلیه ( لوله متصل به بطری) می شود.

خودمراقبتی بعد از جاگذاری لوله قفسه سینه:

• کارهایی که به تخلیه ترشحات کمک می کند را مرتب انجام دهید:
• سرفه کنید و نفس عمیق بکشید.
• پس ازاینکه پزشک دستور خارج شدن از تخت را به شما داد، راه بروید و تحرک داشته باشید.
• فیزیوتراپی قفسه که توسط فیزیوتراپ و پرستار به شما آموزش داده می شود را مرتبا انجام دهید : در وضعیت نشسته یا خوابیده قرار بگیرید و مراقب شما به سینه شما ضربه بزند یا آن را تکان دهد. به مدت سه تا پنج دقیقه ضربه زدن با کف دست (در حالی که کف دست کمی به داخل انحنا دارد) و سپس برای ۱۵ ثانیه تکان دادن سینه (در حالی که کف دست صاف است) انجام شود بعد از آن شدید سرفه کنید که ترشحات خارج شود.

• تنفس لب غنچه ای باعث باز شدن قفسه سینه و تنفس راحت تر می شود: روی یک صندلی بنشینید و دست های خود را روی شکم قرار دهید. حدود دو تا سه ثانیه از طریق بینی نفس بکشید ( دم) و بعد در مدتسه تا هفت ثانیه  هوا را با لبهای غنچه شده خارج کنید (بازدم) .

• از اسپیرومتری تشویقی طبق دستور و آموزش پزشک و پرستار استفاده کنید.
• مراقب باشید که روی لوله دراز نکشید و یا زمان حرکت در تخت لوله کشیده نشود.
• هرگونه گرفتگی و لخته در طول لوله و ترک که باعث نشت هوا شود را به پرستار خود اطلاع دهید.
• درصورت جدا شدن لوله از بطری حتماً باید لوله قفسه سینه را با گیره موجود روی آن ببندید ( کلمپ کنید) و به پرستار اطلاع دهید.
• در هنگام خروج از تخت و راه رفتن و یا جابجایی برای احتیاط لوله باید بسته (کلمپ) شود.
• برای جلوگیری از عفونت ، روزانه پانسمان اطراف لوله قفسه سینه توسط پرستار تعویض و اطراف لوله تمیز می شود. هر نوع ترشح و خونریزی از اطراف لوله را به پرستار خود اطلاع دهید.
• توجه کنید که سیستم تخلیه ( لوله و بطری) در سطح پایین تر از محل لوله در قفسه سینه باشد.
• باید در همه حال به نوسان یا بالا و پایین رفتن محلول در درون لوله توجه کنید که نشان دهنده باز بودن مسیر و درست کار کردن لوله است.
• مایعات بیشتری مصرف کنید. برای پیشگیری از یبوست رژیم غذایی نرم و سبک داشته باشید و میوه و سبزیجات بیشتری میل کنید.

با بهتر شدن وضعیت تنفسی (طولانی نبودن تنفس و راحتی انجام آن) و از بین رفتن ترشحات در لوله، پزشک دستور خارج کردن لوله را می دهد.

خود مراقبتی در زمان خارج کردن لوله قفسه سینه:

• باید بدانید که خارج کردن چست تیوب فقط چند ثانیه طول می کشد.
• در صورت دستور پزشک مسکن خود را قبل از این اقدام برای کاهش درد مصرف کنید.
•  در وضعیت نیمه نشسته قرار بگیرید و کارهایی که پرستار از شما می خواهد را با دقت انجام دهید:

• بعد از این که پرستار بخیه های روی پوست شما را باز کرد یک نفس عمیق بکشید و نفس خود را تا زمانی که پرستار لوله را کامل خارج می کند نگهدارید.

• پرستار با قرار دادن چند عدد گاز وازلین روی محل کشیده شدن چست تیوب و گاز ساده روی آن، محل لوله را پانسمان می کند.
• در صورتیکه بعد از خارج کردن لوله دچار تنگی یا سختی در نفس کشیدن شدید فورا به پرستار خود اطلاع دهید.

خودمراقبتی پس از خارج کردن لوله در منزل:

• برای بهتر شدن وضعیت تنفس خود مرتبا سرفه بزنید و نفس عمیق بکشید.

• پانسمان محل را تا زمان مراجعه به مطب پزشک و معاینه مجدد توسط ایشان باز نکنید.
• پانسمان قفسه سینه را مرتب چک کنید و در صورت وجود ترشح یا خونریزی و خیس شدن آن ، در اسرع وقت به  پزشک خود مراجعه کنید.