گرمازدگی:
بدن برای حفظ درجه حرارت مرکزی طبیعی که تقریباً ۳۷درجه سانتیگراد است نیاز به دریافت گرما از محیط یا از دست دادن گرما دارد. در هوای گرم بدن عمدتا با تعریق خنک می شود. وقتی به مدت طولانی در هوای گرم و مرطوب فعالیت سنگین داشته باشید، بدن قادر به خنک کردن خود نخواهد بود و گرمازدگی و در موارد بسیار شدید گرما گرفتگی (گرفتگی عضلات) ایجاد می شود و در صورت عدم درمان سریع، ممکن است عوارض شدیدی داشته باشد، اما خوشبختانه در بسیاری از موارد عوارض قابل پیشگیری است.
علائم گرمازدگی:
- پوست خنک، مرطوب و مور مور شده در اثر گرما
- تعریق شدید
- ضعف
- سرگیجه
- خستگی
- نبض ضعیف و سریع
- فشار خون پایین هنگام ایستادن
- گرفتگی عضلات
- حالت تهوع
- سردرد
- ورم اندام انتهایی
- بثورات پوستی
افراددر معرض خطر:
افراد مسن، افراد کم سن و سال، ورزشکاران، افراد معلول و دچار اختلال روانی، افرادی که تنها و بدون حمایت زندگی می کنند، افراد چاق، افرادی که داروهای خاص و الکل مصرف می کنند.
پیشگیری از گرما زدگی:
اگر به هر دلیلی مجبورید مدت زمان طولانی در معرض گرما قرار بگیرید بهتر است:
- لباس های سبک و گشاد و نخی بپوشید.
- برای پیشگیری از آفتاب سوختگی در فضای باز از کلاه لبه دار، عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب با SPF حداقل 15 هر دو ساعت یک بار استفاده کنید.
- اگر داروی مصرفی شما اختلالی در میزان آب بدن یا دفع گرما به وجود می آورد، مراقب مشکلات مربوط به گرما باشید.
- داخل اتومبیلی که پارک شده ننشینید.
- اگر مجبور به انجام فعالیت شدید در روز گرم هستید، مایعات بنوشید و مرتبا در یک مکان خنک استراحت کنید و فعالیت بدنی را در ساعات خنک روز مانند صبح زود یا عصر انجام دهید.
- به دفعات زیاد و مقدار کم ( هر ۱۵ دقیقه یک فنجان) آب بنوشید و آب لیمو ( برای ترشح بزاق بیشتر ) یا دانه هایی مثل تخم شربتی که آب را در خود حفظ می کنند به
- آب اضافه کنید.
- میوه های آبدار مانند ملون و هندوانه و… مصرف کنید.
- وعده های غذایی شامل پروتئین ( گوشت، حبوبات و تخم مرغ) و سبزیجات تازه باشند.
- از مصرف نوشیدنی های حاوی قند بالا ( نوشابه و آبمیوه صنعتی) و الکل و کافئین خودداری کنید.
- از مصرف غذاهای سنگین و پرحجم که در هنگام هضم شدن باعث تولید گرمای اضافی در بدن می شوند و غذاهای شور و نمک سود شده خودداری کنید.
اگر فکر می کنید دچار گرمازدگی شده‌اید، در ابتدا لازم است که تمام فعالیت‌های خود را متوقف کرده و استراحت کنید و سپس:
- ورود به یک ساختمان با تهویه مطبوع بهترین راه است، اما حداقل یک مکان سایه دار پیدا کنید یا در مقابل پنکه بنشینید. به پشت بخوابید و پاهای خود را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
- هر ۵ دقیقه یک لیوان آب خنک بنوشید و در صورت امکان آب لیموترش و مقدار کمی نمک به آن اضافه کنید. در صورت امکان آب گوجه فرنگی همراه با نمک کم بخورید.
- در صورت امکان دوش آب سرد بگیرید یا در وان حاوی آب سرد بنشینید یا حوله آغشته به آب خنک را روی پوست خود قرار دهید. اگر در فضای باز هستید، غوطه ور شدن در یک برکه یا جریان آب خنک می تواند به کاهش درجه حرارت کمک کند.
- هرگونه لباس غیرضروری را خارج کنید و اطمینان حاصل کنید که لباس‌تان سبک و غیر چسبان است.
در صورت وخیم شدن علائم بعد از یک ساعت و بروز گیجی یا آشفتگی، از دست دادن هوشیاری یا عدم توانایی در نوشیدن، فوراً به پزشک و مراکز درمانی مراجعه کنید.